Vaccinatie voordat je naar het buitenland gaat

Vaccinatie heeft miljoenen levens gered en honderden miljoenen besmettingen voorkomen. Vaccinatie stelt mensen in staat om zich tegen bepaalde ziektes te beschermen, maar beschermt ook mensen die vanwege hun gezondheid bepaalde vaccinaties niet kunnen krijgen, of mensen die niet reageren op bepaalde vaccinaties, door het besmettingsrisico te verminderen. In een breder perspectief beschermt het toekomstige generaties tegen epidemieën die de laatste decennia hebben huisgehouden, en draagt het bij aan de uitroeiing van bepaalde ziektes bij mensen, zoals pokken (uitgeroeid sinds 1979), polio en hepatitis B, bijvoorbeeld.

Om hun gezondheid en die van hun gemeenschappen te beschermen, is het echt belangrijk dat reizigers zich beschermen tegen ziektes die in hun thuisland zijn verdwenen maar in andere landen nog voorkomen, omdat ze geen natuurlijke immuniteit tegen deze ziektes hebben kunnen opbouwen.

Vaccinatie is een van deze preventieve maatregelen, daarom wordt reizigers aangeraden om voor vertrek een arts te raadplegen om er zeker van te zijn dat ze up-to-date zijn met de gebruikelijke vaccinatieschema’s en om bepaalde zogenaamde reisvaccinaties te krijgen in verband met de bezochte landen en de verblijfsomstandigheden.

Dit wordt ‘basis’-vaccinatie genoemd: verplicht of sterk aanbevolen, ze staan meestal in ieders gezondheidsdossier.

Hieronder vallen de vaccins tegen de volgende ziektes:

• Difterie, Tetanus, Polio (DTP),
• Tuberculose (BCG),
• Japanse encefalitis (vaccinatie nodig voor risicovolle verblijven of uitzending naar bepaalde landen in Azië of Oceanië),
• Tekenencefalitis (voor verblijven in landelijke of bosrijke gebieden in Centraal-, Oost- en Noord-Europa, vanaf Noord-Centraal-Azië, Japan en China),
• Buiktyfus (voor lange verblijven of in slechte omstandigheden in landen waar de hygiëne gebrekkig is; het vaccin wordt vooral aanbevolen op het Indiase subcontinent),
• Invasieve meningokokkeninfecties (afhankelijk van het nieuws in epidemische zones),

Vaccinaties die niet noodzakelijkerwijs in de Europese Unie worden gegeven (check je gezondheidsdossier):

• Hepatitis A (landen waar de hygiëne gebrekkig is, ongeacht de omstandigheden van je verblijf),

• Hepatitis B (frequente en langdurige verblijven in landen met een hoge of gemiddelde prevalentie van dit virus),
• Seizoensgebonden griep (sterk aanbevolen voor risicogroepen: chronisch zieken, senioren die deelnemen aan een groepsreis of een cruise).
• Gele koorts (vaccinatie nodig voor een verblijf in tropische gebieden van Afrika en Zuid-Amerika,

Het gele koorts-vaccin is het enige vaccin dat vereist is volgens de internationale gezondheidsvoorschriften (die 196 landen binden om de verspreiding van risico’s voor de volksgezondheid te beperken).

Sommige Afrikaanse landen stellen het als voorwaarde voor toegang tot hun grondgebied (zelfs als de reiziger alleen door een luchthaven reist). Als je gevaccineerd bent tegen gele koorts, krijg je een internationaal vaccinatiebewijs. Het is 10 jaar geldig.

Afhankelijk van de gezondheid, leeftijd en geplande activiteiten van reizigers, moeten andere vaccins worden toegediend. Gezien de incubatietijden van de vaccins, wordt sterk aangeraden om enkele weken van tevoren te beginnen met het plannen van een vaccinatieprogramma, vooral in het kader van een update. Omdat ouderen en baby’s mensen zijn met een kwetsbare gezondheid, zijn vaccins des te belangrijker om geen risico’s te nemen.

Vaccinatie stelt mensen in staat om zich tegen bepaalde ziektes te beschermen, maar beschermt ook mensen die vanwege hun gezondheid bepaalde vaccinaties niet kunnen krijgen, of mensen die niet reageren op bepaalde vaccinaties, waardoor het risico op besmetting wordt verminderd.

Welke gezondheidsvoorzorgsmaatregelen moet je nemen voordat je naar het buitenland gaat?

Vaccinatie zorgt ervoor dat je bepaalde ernstige ziektes kunt vermijden die in het buitenland voorkomen en beschermt de lokale bevolking, jou en je land tegen epidemische risico’s. Voor je vertrek moet je jezelf informeren en checken welke vaccins handig zijn voor je reis.

De echte risico’s kunnen afhangen van je gezondheidstoestand, de gezondheidssituatie in het land dat je bezoekt, de omstandigheden en de duur van je verblijf.

Voordat je naar het buitenland vertrekt, moet je jezelf inlichten over het risico op ziektes in het land of de landen van je reis, en over de voorzorgsmaatregelen en behandelingen die je moet nemen om te voorkomen dat je ter plekke of bij terugkomst ziek wordt. Vraag advies aan je dokter om er zeker van te zijn dat het gegeven advies past bij jouw specifieke situatie. Er is geen standaard schema voor het toedienen van vaccins dat voor alle reizigers geldt. Elk schema moet persoonlijk worden aangepast en hangt af van de reiziger (leeftijd, gezondheidstoestand, vaccinatiegeschiedenis, frequentie en aard van de reizen…).

Informeer jezelf ruim op tijd voor je vertrek (tussen 1 en 2 maanden van tevoren in geval van vaccinatie). Het plannen van een reis is een goeie kans om de verplichte en aanbevolen vaccinaties op een rijtje te zetten. Als je gedeeltelijk gevaccineerd of niet gevaccineerd bent, zouden deze vaccinaties je moeten worden aangeboden, naast de vaccinaties die nodig zijn voor je reis.

Qua prijs kost het vaccin zelf in de meeste gevallen minder dan 100 euro in de meeste Europese landen, maar dankzij je ziektekostenverzekering krijg je vaak 50% gedekt. Kijk dit zelf even na bij je verzekering.

Hier zijn wat voorbeelden, gebaseerd op één injectie:

• Mazelen-Rodehond-Bof (MMR): € 25 Hepatitis B: € 26.
• Griep: € 8 Tyfus: € 32.
• Difterie Tetanus Poliomyelitis DTP: 19 € Gele koorts: € 38.
• Tuberculose: 30 € Japanse encefalitis 98€

Volgens de ‘Wereldgezondheidsorganisatie’ heeft, behalve drinkwater, geen enkele maatregel, inclusief antibiotica, zo’n groot effect gehad op de sterftecijfers en de groei van de wereldbevolking als vaccinatie. Daarom dringt de overheid erop aan dat je up-to-date bent met je vaccinaties, niet alleen voor reizen maar ook voor het dagelijks leven en voor het bestrijden van veelvoorkomende ziektes zoals de griep. Als je wilt weten wat je nog meer moet regelen voordat je naar het buitenland gaat, lees dan deze blog over ‘Hoe je je moet voorbereiden voordat je naar het buitenland gaat.’